PETALING JAYA: Pencemaran sungai menjadi punca utama berlakunya gangguan bekalan air tidak berjadual di negara ini.

Antara tahun 2008 dan 2014, pencemaran telah menutup loji rawatan air di sungai-sungai di seluruh Malaysia selama 1,005.75 hari atau sejumlah 24,138 jam.

Lebih dari satu pertiga daripada penutupan ini berlaku di Selangor.

Sejak tujuh tahun lalu, penutupan loji rawatan disebabkan oleh pencemaran sungai yang telah mengganggu bekalan yang disalurkan kepada ratusan ribu pengguna di negeri ini untuk sekurang-kurangnya 8,000 jam atau 333 hari.

Ketua Pegawai Eksekutif Suruhanjaya Perkhidmatan Air Negara (SPAN) Mohd Ridhuan Ismail berkata pelbagai jenis pencemaran sungai, termasuk air kumbahan, bahan pencuci, tumpahan minyak, aliran berlumpur akibat banjir, penebangan hutan dan kuari, menyebabkan loji rawatan terpaksa ditutup.

Beliau berkata loji rawatan mempunyai had dalam memproses air dan mungkin tidak dapat menapis tahap pencemaran yang tinggi.

"Lebih 90 peratus daripada penutupan di Johor antara tahun 2012 dan 2015 adalah di kawasan perkilangan di Skudai, disebabkan oleh jumlah ammonia yang tinggi di dalam sungai," katanya.

Pada Mac, The Star mendedahkan tentang pencemaran alga mekar yang agak besar di Empangan Sembrong di Johor yang menjadi sumber air untuk kira-kira 120,000 penduduk di daerah Kluang dan sebahagian di Batu Pahat.

Mohd Ridhuan berkata penutupan loji rawatan di negeri-negeri selain daripada Melaka adalah disebabkan oleh berlakunya kekeruhan dalam air mentah, berpunca daripada aktiviti-aktiviti di huluan.

Beliau berkata tapak industri di Merlimau di Melaka telah ditutup selama lapan bulan dari Jun tahun lepas kerana perubahan warna dan keasidan dalam air mentah naik mendadak.

Penutupan-penutupan ini tidak diketahui secara menyeluruh memandangkan SPAN tidak mempunyai maklumat yang tepat tentang jumlah isi rumah terjejas tetapi jika kilang tidak beroperasi, walaupun untuk satu jam, isi rumah mungkin ketiadaan air selama beberapa jam.

Ini kerana masa diambil untuk paip yang kosong diisi semula dengan jumlah tekanan air yang tepat untuk memastikan aliran air biasa.

Mohd Ridhuan berkata adalah penting bagi kawasan tadahan dijaga dengan selamat, kerana ia adalah sumber air bagi jutaan pengguna.

Beliau berkata Sungai Selangor merupakan salah sebuah daripada kawasan itu, sambil menambah bahawa empat tapak industrinya membekalkan air kepada 60 peratus pengguna di Selangor, Kuala Lumpur dan Putrajaya, atau lebih dari empat juta orang.

"Apabila pencemaran di kawasan tadahan menyebabkan penutupan loji rawatan, kesan ke atas pengguna adalah besar," katanya.

Beliau berkata negeri-negeri perlu mengawal pembangunan di kawasan tadahan air dan mengenakan hukuman keras terhadap mereka yang melakukan pencemaran untuk diteladani oleh orang lain.

Beliau berkata penutupan di Perak telah menunjukkan pengurangan ketara sejak 2011 apabila tumbuh-tumbuhan di negeri ini telah dinaik taraf.

Negeri-negeri yang mahu mengurangkan kesan yang disebabkan oleh penutupan juga boleh memindahkan tapak industri di kawasan tadahan yang berbeza, katanya, sambil menambah bahawa loji Langat 2, yang akan menyalurkan air dari Pahang ke Selangor, sebagai contoh.

Loji Langat 2 bakal siap pada 2017 dan direka bentuk untuk membekalkan 1,130 juta liter air sehari.