PETALING JAYA: Dalang yang mengeluarkan sijil anak negeri Sabah kepada warga asing dan penduduk tempatan yang tidak layak kini diburu Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia. Sumber yang rapat dengan SPRM berkata dalang terbabit, yang merupakan seorang lelaki rakyat Sabah telah mengeluarkan sijil tersebut di beberapa daerah di negeri ini secara aktif. "Kami memandang serius penyalahgunaan dan isu penipuan ini," kata sumber itu. Tambahnya, lelaki itu bekerjasama dengan beberapa sindiket untuk mengeluarkan sijil kepada penduduk tempatan dan warga asing bagi membolehkan mereka menikmati hak-hak yang bumiputra Sabah. "Antara lain, ia akan membolehkan mereka melabur dalam dana amanah, membeli tanah dan menikmati kemudahan seperti pinjaman, biasiswa dan peluang pendidikan di Sabah walaupun mereka tidak mempunyai hak untuk berbuat demikian," kata sumber itu. SPRM bersedia untuk menghapuskan dalang dan ahli-ahli sindiket 'tidak lama lagi. "Kita bekerjasama dengan pelbagai agensi untuk menangkap mereka," kata sumber itu. "Sindiket menggunakan sijil itu untuk mengelirukan pihak berkuasa tertentu seperti pejabat tanah dan lombong untuk kepentingan peribadi mereka. Mereka ingin membeli tanah adat." Sijil tersebut adalah dokumen yang dikeluarkan oleh mahkamah anak negeri Sabah dan pemegang diberi status bumiputera Sabah. "Sijil (pengeluaran) telah dibekukan sejak 22 April 1982, berikutan kes-kes penyalahgunaan. Walau bagaimanapun, pemohon masih boleh mendapatkan pengiktirafan status bumiputera melalui surat pengesahan yang dikeluarkan oleh Pejabat Hal Ehwal Anak Negeri Sabah," kata sumber. Pengeluaran Sijil Anak Negeri Sabah telah dimulakan pada 1960-an oleh Mahkamah Anak Negeri Sabah bagi membolehkan keturunan Anak Negeri Sabah hasil perkahwinan campur memohon kepada Mahkamah Anak Negeri untuk mendapatkan status Anak Negeri kerana ‘etnik Sino-Kadazan’ dan sebagainya tidak tertakluk di bawah taraf kerakyatan secara automatik yang dinikmati oleh Anak Negeri Sabah disebabkan ‘etnik’ Anak Negeri Sabah tidak disebut secara jelas di dalam Perlembagaan Persekutuan. Terdapat banyak panggilan supaya kerajaan untuk menarik balik pembekuan pengeluaran sijil, kerana ramai kanak-kanak daripada perkahwinan campur seperti penduduk asal Sino tidak dapat membuktikan keturunan mereka. Kerajaan negeri berkata pihaknya masih dalam proses mentakrifkan istilah 'anak negeri' di Sabah dan sedang berbincang dengan semua pihak yang berkepentingan.
