Masalah yang sering dihadapi pemilik PKS RAMAI di antara pemilik perusahaan kecil dan sederhana (PKS) di Malaysia mempunyai impian besar untuk meningkatkan produk mereka melalui penyelidikan dan inovasi. Bagaimanapun, impian tersebut 'terbantut' disebabkan oleh beberapa kekangan seperti kekurangan data penyelidikan untuk memulakan penyelidikan. Begitu juga halnya yang dihadapi oleh Farid, seorang pemilik PKS. Farid telah menubuhkan pasukan penyelidiknya sendiri, bertujuan ingin mewujudkan tinjauan pantas yang akhirnya boleh membawa kepada kerjasama yang berjaya dengan penyelidikan yang berkaitan institut di Malaysia. Bagaimanapun, dia dan pasukannya menghadapi kesukaran untuk meneruskan rancangan berikutan kekangan yang dihadapi mereka. Situasi yang dialami oleh Farid bukanlah perkara baharu dan ia adalah tipikal dalam kalangan pemilik PKS. Pernahkah anda membayangkan bahawa Malaysia akan mempunyai platform yang memudahkan carian dan pengkatalogan data penyelidikan? Bolehkah data penyelidikan yang dihasilkan oleh projek yang dibiayai menggunakan dana awam boleh diakses oleh orang ramai untuk memaksimumkan impaknya? Pemilik PKS sering berdepan dengan kekangan untuk meningkatkan produk mereka melalui penyelidikan dan inovasi. Adakah data penyelidikan benar-benar penemuan baharu yang berharga dan membawa keuntungan kepada pemilik PKS, tetapi lenyap apabila ia digunakan? Atau mungkin, kekayaan pemilik PKS yang mempunyai potensi besar untuk dalam kehidupan? Inilah beberapa soalan yang berlegar mengenai Platform Sains Terbuka Malaysia (MOSP). Teruskan membaca artikel ini untuk mengetahui lebih lanjut mengenai aapa itu MOSP dan faedahnya. Sains Terbuka Dalam beberapa tahun kebelakangan ini, kebanyakan organisasi antarabangsa menyokong dan mempromosikan prinsip sains terbuka. Sains terbuka adalah gerakan dan amalan yang bertujuan menjadikan pengetahuan saintifik tersedia secara terbuka, mudah dicapai dan boleh diguna semula oleh semua lapisan masyarakat. Tanpa mengira lokasi, agama, kewarganegaraan, bangsa, umur, jantina dan pendapatan, setiap individu seharusnya diberi akses tanpa halangan untuk mencapai pengetahuan saintifik. Dasar sains terbuka memudahkan aliran data dan penemuan ketika pandemik kecemasan kesihatan global seperti Covid-19, baru-baru ini. Prinsip sains terbuka kini perlahan-lahan diterima pakai dalam pelbagai komuniti penyelidikan di seluruh dunia. Prinsip dan dasar sains terbuka sudah pasti memudahkan aliran data dan penemuan ketika pandemik kecemasan kesihatan global (iaitu Covid-19) baru-baru ini), yang secara tidak langsung mempercepatkan penyelidikan dalam memerangi ancaman. Menjadikan Malaysia sebagai contoh, inisiatif data terbuka yang dilancarkan oleh Kementerian Kesihatan dan Pasukan Petugas Khas Imunisasi Covid-19 merupakan contoh kes yang baik. Data Covid-19 yang berkaitan dikongsi di platform Github Kementerian Kesihatan Malaysia (https://github.com/MoH-Malaysia) dan laman web Covidnow (https://covidnow.moh.gov.my). Inisiatif ini membolehkan penyelidik kesihatan awam dan pembuat dasar untuk merancang pelan dan dasar secara strategik dalam memerangi penyakit. Platform Sains Terbuka Malaysia (MOSP) Menyedari kepentingan sains terbuka, Kementerian Pengajian Tinggi (KPT) telah mengambil bahagian sebagai pakatan Platform Sains Terbuka Malaysia (MOSP), iaitu satu inisiatif perintis di bawah Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI) yang dilancarkan pada 7 November 2019. Matlamat inisiatif ini adalah untuk menjadikan data penyelidikan Malaysia sebagai aset negara yang berharga dengan membangunkan platform yang dipercayai, membolehkan kebolehcapaian dan perkongsian data penyelidikan yang sejajar dengan keutamaan negara dan amalan terbaik antarabangsa. MOSP Alliance yang dibentuk melalui Akademi Sains Malaysia (ASM) telah diberi tanggungjawab untuk menerajui inisiatif ini yang dapat memperkukuhkan Ekosistem Kolaboratif STI untuk Malaysia. Ketua Kumpulan Kerja Infrastruktur MOSP, Dr Liew Chee Sun MOSP Alliance dibantu oleh tiga kumpulan kerja iaitu: 1. Melihat dasar yang berkaitan dan menghasilkan garis panduan sains terbuka kebangsaan. 2. Menumpukan kepada program pembinaan kapasiti untuk menghasilkan tenaga kerja yang diperlukan. 3. Mereka infrastruktur asas. Ahli Kumpulan Kerja Infrastruktur MOSP, Profesor Madya Dr Wong Li Pei Bagi inisiatif perintis MOSP pula, platform ini akan memainkan peranan dalam mewujudkan katalog kebangsaan pelbagai sumber data yang disimpan di repositori berbeza yang dihoskan oleh lima universiti penyelidikan. Lima universiti berkenaan ialah Universiti Malaya, Universiti Sains Malaysia, Universiti Teknologi Malaysia, Universiti Kebangsaan Malaysia, dan Universiti Putra Malaysia. Turut terlibat ialah institut penyelidikan di bawah pelbagai kementerian, termasuk Pejabat Perdana Menteri (PMO), MOSTI, KKM, dan KPT. Platform itu kemudiannya boleh diakses oleh orang ramai di semua peringkat seperti penyelidik, ahli akademik, pelajar, industri dan kerajaan. Kembali kepada masalah yang dihadapi oleh Farid dan pasukannya, dan bayangkan bahawa kini mereka boleh mencari data dan output penyelidikan dengan mudah melalui platform khusus, seolah-olah menggunakan enjin carian seperti Google. Sebaik sahaja mereka menemui data yang diingini, komunikasi ilmiah kemudian boleh diatur dengan hos masing-masing dan ini mungkin membawa kepada kerjasama antara universiti dan industri. MOSP mempunyai banyak potensi tanpa had. Dengan menjadikan data penyelidikan Boleh Dicari, Boleh Dicapai, Boleh Dioperasi dan Boleh Digunakan Semula (FAIR), platform itu mungkin mempunyai kemungkinan untuk memudahkan penyelidikan berkaitan dalam menangani insiden banjir baru-baru ini, serta masalah lain di Malaysia. Inisiatif ini bukan sahaja mendemokrasikan pengetahuan saintifik penyelidikan, ia juga menggalakkan penyelidikan intensif data, memastikan integriti penyelidikan yang tinggi, dan menggalakkan inovasi terbuka dan sains warganegara. *Artikel ini ditulis oleh: 1. Dr Liew Chee Sun Pusat Pengkomputeran Intensif Data, Universiti Malaya Ketua Kumpulan Kerja Infrastruktur, Platform Sains Terbuka Malaysia (MOSP) 2. Profesor Madya Dr Wong Li Pei Pusat Pengajian Sains Komputer, Universiti Sains Malaysia Ahli Kumpulan Kerja Infrastruktur, Platform Sains Terbuka Malaysia (MOSP) Dapatkan info dengan mudah dan pantas! Join grup Telegram mStar DI SINI
